1.Pathe - Rạp Chiếu Bóng Cổ Nhất Hà Nội 

Thời nay, nếu đi hỏi người dân về rạp phim đầu tiên của mảnh đất kinh kì, kể cả người Hà Nội chính gốc thì cũng không còn nhiều người biết bởi nó tồn tại trong những năm 20 của thế kỉ trước. Rạp chiếu phim hay bấy giờ người ta gọi là rạp chiếu bóng cổ nhất Hà Nội chính là rạp Pathe, nằm ở vị trí của tượng đài Cảm Tử Quân – đoạn gặp gỡ giữa phố Hàng Dầu và phố Đinh Tiên Hoàng bây giờ được khánh thành ngày 10 tháng 8 năm 1920, Pathe không chỉ là rạp phim đầu tiên của Hà Nội mà còn là rạp chiếu phim cổ nhất của Việt Nam và Đông Dương. Dấu tích về rạp chiếu phim đầu tiên này từ lâu đã không còn, cả dấu tích về cảnh quan kiến trúc, hay dấu tích về nó trong tiềm thức của những người dân nơi đây cũng đã phai nhòa: Rạp Pathe ngày nay dù không còn trong ký ức nhiều người nhưng có thể chắc chắn một điều, sự xuất hiện của rạp Pathe từ cách đây gần 100 năm có thể coi là một sự kiện lớn của Hà thành. “Rạp chớp ảnh Pathe. Tối nào cũng chớp từ 9 giờ đến 11 giờ. Thứ năm, chủ nhật chớp từ 9 giờ đến 7 giờ. Nên cho trẻ con xem. Hạng nào cũng có quạt máy” - đó là nội dung của một mẩu quảng cáo được đăng trên tờ Thực Nghiệp Dân Báo cùng ngày khai trương của rạp.

 Một thời gian sau, vào khoảng đầu thập nên 30 của thế kỷ trước, Pathe cũng xuất hiện trong một truyện ngắn mang tên “Người Đầm” của cố nhà văn Thạch Lam. Pathe chính là nơi nhân vật “tôi” trong truyện gặp gỡ “người đầm” – một thiếu phụ trẻ người Pháp đi cùng với cô con gái nhỏ.Thực ra rạp Pathe thời đó đến thập niên đầu tiên của thế kỷ XX chiếu bóng đã phát triển và máy chiếu đã tiến hơn 1 bước, nghĩa là các âm bản đã được chiếu lên 1 màn trắng và hiện ra hình ảnh, phim đã có chuyển động tuy nhiên là phim câm, độ dài mỗi bộ phim tối đa chỉ khoảng 60 phút. Máy chiếu hồi đó của rạp Pathe nhập từ Pháp sang cũng là máy rất hiện đại nên hình ảnh ko bị giật, trình độ đạt 24h/s. Đó cũng là tiến bộ của Pháp được đưa vào Việt Nam kinh doanh điện ảnh.

”

Gianh giới giữa cũ và mới, giữa còn hay mất cũng trở nên khó xác định, khiến những người hoài cổ, đặc biệt là những người dành tình yêu cho một Hà Nội xưa luôn mải miết đi tìm, đi cóp nhặt những ký ức đẹp để lưu dấu. Nhà xưa phố cũ với những người yêu Hà Nội không đơn thuần chỉ là kiến trúc mà nó là nguồn xúc cảm khiến người ta bồi hồi, nao nao nhớ mỗi khi nghĩ về. Hà Nội ngày hôm nay rất đẹp nhưng vẫn có nhiều điều để nhớ và tiếc nuối, như những ký ức khó được tìm thấy về rạp chớp bóng Pathe một thời.

2.Từ rạp Pathé -  Tấm bia Alexandre de Rhodes
Theo sáng kiến của cụ Nguyễn Văn Tố, nhà bia tưởng niệm ông đã được dựng cạnh đền Bà Kiệu bên Hồ Gươm. Đó là phương đình, bốn mái theo kiểu kiến trúc Phương Đông, trên nền xi măng gấp khúc 12 cạnh, có 3 lối lên 5 bậc. Bên trong nhà bia dựng tấm bia đá cao 1.70m, rộng 1.10m, dày 0.20m, trên đế bia cao 50cm. Trên mặt bia ghi tóm lược cuộc hành trình truyền giáo và công lao của ông trong việc chế tác chữ Quốc ngữ, được khắc bằng ba thứ ngôn ngữ: quốc ngữ, chữ Hán và chữ Pháp.Nhà bia Alexandre de Rhodes khánh thành vào 5h chiều ngày 29/5/1941. Đó là phương đình bốn mái trên nền xi măng gấp khúc 12 cạnh có ba lối lên 5 bậc. Bên trong là bia đá cao 1, 7mét, rộng 1, 1mét, dầy 0, 2 mét trên đế cao 0, 5 mét. Trên mặt bia tóm lược cuộc hành trình truyền giáo và công lao của Alexandre de Rhodes trong việc chế tác chữ quốc ngữ được khắc bằng ba thứ tiếng: Quốc ngữ, Hán và Pháp.