Lại một tình cờ đã đưa tới sự khám phá ra cách chế biến món nước “Tinh Thần”, uống cho tới tận cùng say xỉn này.Truyền thuyết kể lại là cách đây trên mươi ngàn năm, một cô bé đang ăn miếng bánh mì khô uống với ly nước lạnh, thì có bạn gọi đi chơi trò nhẩy dây. Cô ta ném miếng bánh vào ly nước, để trên mặt bàn rồi chạy ra ngoài. Đó là miếng bánh cũ bỏ quên trong cặp sách đã lâu, có bám bụi xanh.Mấy ngày sau bà mẹ dọn bàn thấy ly nước trong trong, có mùi thơm thơm... Đang khát nước, bà bèn uống. Một lúc sau cảm thấy trong người sảng khoái, lên tinh thần. Bà khoe với ông chồng và ngỏ ý muốn có thêm. Chiều vợ, ông chồng làm nước đó cho vợ và gia đình.
Lối xóm bắt chước và thiên hạ cũng làm theo. Thế là Bia ra đời !
Anh ngữ gọi là Beer, Pháp ngữ là Bièrre từ chữ Latin “Bibere” nghĩa là Uống. Người Việt ta phiên âm là La de từ chữ La Bièrre cho tiện việc sổ sách. Tiếng Đức Baere, từ chữ Barley là loại lúa mạch dùng nhiều nhất để làm La De. Trung Hoa gọi bia là Ty tửu vì có ít ethanol .
Theo các nhà Khảo cổ, thì La De được dân chúng thành phố Babylon chế ra đầu tiên một cách khá quy mô, cách đây trên 6000 năm. Họ ngâm nước cho hạt lúa mạch lên mốc xanh, nghiền nát, trộn với nước, để dăm ngày rồi uống. Khi đó, La De rất được dân chúng ưa thích, mà khả năng biến chế giới hạn, nên các Lãnh Chúa bèn đặt chế độ khẩu phần kỳ thị giai cấp: Dân lao động chỉ được mỗi ngày 2 lít, Công chức nhà nước 3 lít, Quan chức cao cấp và Quý ngài Tu sĩ 5 lít.
Từ Ai Cập, La De lan tràn ra các nước khác, và được phổ thông trước khi nho được trồng làm rượu vang, vào thời kỳ Đế quốc La Mã. Con dân Đế quốc coi La De như thứ nước uống của người man di, còn họ uống thứ nước dành cho Thần Linh, ấy là rượu vang.Cũng nên nhắc là việc nấu La De, theo luật đời xưa, là việc làm của Nữ giới. Đến sau Thiên Chúa Giáng Sinh, thì La De được đưa vào thị trường thương mại, ai mua cũng được.Chuyện này cũng có lý do. Vì đã có một thời kỳ, làm La De được các Tu viện hầu như dành quyền ưu tiên chế biến, và là nguồn lợi tức đáng kể cho cơ sở Tôn giáo. Ngoài lợi tức, các Tu sĩ còn muốn tự do dùng La De chung với thực phẩm ngon mà họ được cung cấp. Đồng thời La De không bị cấm trong thời gian ăn chay, nên các ngài tự do dùng, và mỗi Tu sĩ được chia tới 5 lít một ngày.
Chỉ sau thời kỳ Cải Cách Giáo hội Thiên Chúa Giáo La Mã, đưa đến sự thành lập các Giáo hội Tin Lành vào thế kỷ 16, sự ưu đãi độc quyền làm Bia này cho Tu viện mới được bãi bỏ. Bia được các nhà Sản xuất thương mại trách nhiệm.Nhưng phải công nhận là nhờ kiến thức của các Tu sĩ, mà kỹ nghệ làm Bia tiến bộ rất nhiều, từ việc một miếng bánh rơi vào ly nước tới những máy móc, tuy thô sơ, nhưng mau lẹ, làm được nhiều lại an toàn vệ sinh, có phẩm chất ngon hơn.
Kỹ nghệ sản xuất Bia thực sự cải thiện vào đầu thế kỷ thứ 19, với sự sáng chế ra máy hơi của James Watt, và hệ thống làm lạnh của Carl von Linde. Trước đó, Bia thường được làm vào mùa Đông, thuận tiện cho sự lên men của bánh. Từ khi khám phá ra hệ thống làm lạnh, Bia được sản xuất quanh năm. Đầu máy hơi nước của James Watt giúp sự sản xuất Bia từng loạt với số lượng nhiều hơn.Trong việc làm Bia, nhà Bác học Pháp Louis Pasteur cũng cống hiến một khám phá quan trọng: Đó là sự tìm ra những nấm lên men mà ông đã trình bày trong nghiên cứu tựa đề “ Etude de la Bièrre”, vào năm 1876. Nhờ khám phá này mà ngày nay ta đã nuôi được men, và dùng rộng rãi trong kỹ nghệ làm Bia và rượu vang.Một Khoa học gia khác người Đan Mạch, Christian Hansen, đã thành công trong việc tách một thứ nấm, trồng trong dung môi dinh dưỡng, và dùng hàng loạt vào việc lên men lúa mạch để làm Bia.
Làm Bia :
Muốn có một lon Bia, ta cần bốn vật liệu chính yếu: Nước, ngũ cốc, men, và cây Hoa Bia (Hop= Houblon).
1.Ngũ cốc:Bia có thể được làm từ gạo (Việt Nam,TC, Nhật Bản), ngô (Thổ dân American Indian), mì ( Đức: wheat), lúa mạch đen ( Nga, ryes) yến mạch ( Oats), nhưng thông thường nhất vẫn là bằng hạt lúa mạch ( Barley), rồi đến lúa mì. Ngô và gạo cho loại bia kém phẩm chất.Lúa mạch có nguồn gốc từ Châu Á và Ethiopia và là loại ngũ cốc được sản xuất đứng hàng thứ tư sau lúa mì, gạo, và ngô. Lúa mạch có lượng carbohydrates khá cao, tới 67% và 13% chất đạm.
Trước hết, mạch được ngâm trong nước độ một tuần cho nẩy mầm đồng thời tinh bột của mạch được chuyển hóa thành đường maltose. Sau đó mạch có mầm được đun chín rồi sấy khô, say khỏi vỏ rồi ngâm trong nước nóng. Đường trong mạch sẽ hòa vào nước cho một dung dịch có vị ngọt.Dung dịch này được đun sôi khoảng 2 giờ, để diệt hết vi khuẩn. Đây là lúc mà Hoa Bia được thêm vào để tạo ra vị đắng cho Bia.
2.Hoa Bia:Houblon là loại cây leo có hoa mọc thành từng chùm. Hoa được sấy khô để tạo vị đắng cho Bia. Đun càng lâu thì chất đắng của hoa Bia càng tan nhiều trong nước, Bia sẽ đắng hơn.Nghiên cứu ở Mỹ cho biết: Cây Hoa Bia có chất chống oxid-hóa Antioxidant Prenylated Flavonoids rất tốt để giúp cơ thể giảm nguy cơ bị các bệnh: tim, ung thư, sa sút trí tuệ, và cao cholesterol.Dung dịch được để nguội, vớt hết lá hoa Bia và cặn bã ra, rồi men được thêm vào.
3.Men Bia:Men Bia là những nấm nhỏ li ti có khả năng chuyển đổi tinh bột ra đường. Nấm có nhiều trong thiên nhiên.Hai loại men thường dùng trong kỹ nghệ bia là: Saccharomyces cerevisiae nổi lên mặt dung dịch, và loại Saccharomyces uvarum, chìm dưới đáy. Mươi ngày sau, men sẽ chuyển hóa hầu hết đường maltose, rồi lúc đó ta đã có một lon Bia. Một … hai … ba … Dzô !Nhưng chưa đủ, muốn có hơi sủi bọt, Bia được chuyển vào một bình điều hòa để lên men lần thứ hai, và có hơi carbonates. Vì còn vẩn đục, nên Bia được lọc.Bia vô lon hoặc chai được đun nóng ( Pasteurized) để diệt hết các vi khuẩn còn sót, và để chặn sự lên men.
Draft Bia không đun nóng, nhưng phải giữ ở nhiệt độ lạnh cho tới khi dùng, để Bia thôi lên men. Uống ngay sau khi sản xuất, Draft Bia ngon hơn, vì trong khi chuyên chở đi xa, sự thay đổi nhiệt chung quanh ảnh hưởng tới phẩm chất của Bia.
4.Nước:Nước dùng để làm Bia cũng rất quan trọng... Nước có nhiều khoáng chất thì Bia đắng hơn là nước có ít khoáng chất.Beer cũng như rượu vang có từ 2-6% Ethanol, trong khi đó rượu mạnh như whiskey, gin, vodka có tới 45-50% ethanol.
