61
Có sự khác biệt lớn
Giữa các bậc thiên tài
Và những người ngu ngốc,
Chỉ rõ ai là ai.
Dẫu trong cách ứng xử
Có đôi nét ương đồng.
Thiên tài có giới hạn,
Còn thằng ngốc thì không.
62
Mọi người đều bình đẳng
Trong con mắt Chúa Trời.
Ít ra về một điểm:
Ta đều ngu và lười.
63
Ở nước ta không phải
Không có người khổng lồ.
Nhưng người lùn không muốn
Họ trở thành khổng lồ.
64
Sức hút của Trái Đất
Kéo anh xuống hố đen.
Mặt Trăng có sức hút,
Nhưng không kéo anh lên.
Bè bạn xô anh ngã
Vào tội ác, lỗi lầm.
Bố mẹ vực anh dậy,
Thoát khỏi chỗ tối tăm.
65
Einstein khiêm tốn,
Nói mình như mọi người.
Nếu khác, khác ở chỗ
Tò mò hơn mọi người.
66
Khoa học và công nghệ
Vượt xa mức ta cần,
Nếu so với giá trị
Xã hội và nhân văn.
67
Tôi có một hạnh phúc,
Hạnh phúc lớn nhất đời,
Là nghe nhạc của Bach,
Do Glenn Gould chơi.
Tôi chẳng làm gì khác
Ngoài viết thơ hàng ngày.
Và hàng ngày nghe nhạc,
Chỉ nhạc của ông này.
Với tôi, thơ và nhạc
Luôn đan quyện với nhau.
Một câu thơ tôi viết,
Một dòng nhạc trong đầu.
Cũng thế, khi chơi nhạc,
Tôi nghe rõ tiếng thơ,
hơ ngân vang, có nhịp,
Như tiếng nhạc mộng mơ.
Tôi nghĩ, nhờ âm nhạc
Mà thơ tôi có vần,
Biết lúc nhanh, lúc chậm,
Lúc trầm, bổng, vân vân.
Nhân tiện xin được nói,
Trong các điều diệu kỳ,
Âm nhạc kỳ diệu nhất.
Tin hay không thì tùy.
Nếu được phép khuyên bạn
Một điều duy nhất thôi:
Hãy yêu nhạc cổ điển!
Yêu suốt đời, như tôi.
68
Tất nhiên ai cũng có
Sở thích riêng của mình.
Của tôi: Sách, Âm Nhạc
Và Ngồi Im Một Mình.
69
Beethoven và Bach,
Mozart và Chopin
Là biểu tượng cái thiện
Và những điều tốt lành.
Ai yêu âm nhạc họ,
Đến mức lệ chảy nhòa,
Ít khả năng người ấy
Làm những điều xấu xa.
70
Với ta, cách tốt nhất
Để không nghĩ về tiền,
Là làm sao trong két
Đã có rất nhiều tiền.
71
Nghèo không phải tội lỗi,
Đừng mặc cảm cái nghèo.
Nhưng nếu có thể được
Thì hãy cố đừng nghèo.
72
Trót sinh trong nghèo đói,
Không phải lỗi của anh.
Nhưng chết trong nghèo đói,
Chính là lỗi của anh.
73
Khi kiếm được một triệu,
Chỉ tiêu chín trăm nghìn,
Bạn sẽ thấy hạnh phúc,
Yên tâm và tự tin.
Nhưng nếu có một tỉ,
Tiêu tỉ mốt, tỉ hai,
Bạn nhất định sẽ khổ.
Tuyệt đối đúng, không sai.
Hầu hết mọi tai họa
Có liên quan đến tiền,
Là do ta tiêu quá
Khả năng ta kiếm tiền.
74
Đây cũng là chân lý:
Cái sướng của có tiền
Chỉ có thể cảm nhận
Khi ta từng thiếu tiền.
75
Cái sai lầm lớn nhất
Lại chính là sai lầm
Rằng ta không làm việc
Để thỉnh thoảng sai lầm.
Đơn giản vì cuộc sống
Luôn có đúng, có sai.
Càng làm việc, chắc chắn
Sẽ nhiều đúng, ít sai.
76
Nếu muốn, anh cứ thử.
Có thể không thành công.
Nhưng nếu anh không thử,
Chắc chắn không thành công.
77
Quan sát kỹ, ta thấy
Một thực tế, đó là:
Người hèn nhát độc ác.
Người dũng cảm vị tha.
78
Phụ nữ, đâu cũng thế,
Có biệt tài thế này:
Chồng tìm gì không thấy
Là vợ tìm thấy ngay.
Ở nhà tôi cũng vậy.
Cả nhà bạn, đúng không?
Tôi ngạc nhiên, thầm nghĩ:
Hay họ giấu của chồng?
Phụ nữ luôn bí ẩn.
Bí ẩn cả việc này.
Không chỉ nước ta nhé.
Cũng không chỉ ngày nay.
Mấy chục năm chung sống,
Tôi chẳng hiểu vì sao.
Hỏi thì vợ không nói.
Ý kiến bạn thế nào?
79
Xưa, có anh chàng nọ,
Nghèo, thông minh, nhưng lười.
Sáng, ra sông câu cá.
Câu đủ ăn, nằm chơi.
Kiếm đủ ăn không khó,
Cậu sống, rất hài lòng.
Ngày câu một vài tiếng,
Ngồi ngắm cảnh trên sông.
Rồi gia đình bắt cậu
Đi học nghề kinh doanh,
Vừa tốn, vừa vất vả,
Ở Oxford, nước Anh.
Học xong, về nhà cũ,
Cậu mua một chiếc thuyền,
Thuê nhiều người đánh cá,
Kiếm được kha khá tiền.
Cậu dùng số tiền ấy
Lại mua thuyền, thuê người,
Việc làm ăn phát đạt.
Một tấm gương cho đời.
Sau nhiều năm vất vả,
Cuối cùng khi về già,
Cậu thành giàu, giàu lắm,
Nhiều tàu thuyền, nhiều nhà.
Cậu lại ra chỗ cũ,
Nơi ngày xưa vẫn ngồi,
Nhớ tháng năm nghèo khổ,
Hờ hững ngắm mây trôi.
Giật mình, cậu chợt nghĩ:
Mình lại về số không.
Sau nhiều năm vất vả,
Vẫn lại ngồi bên sông.
Nghĩa là đã vô ích
Nỗ lực bao lâu nay.
Trước nghèo ngắm mây nước,
Giờ giàu, ngắm nước mây.
Với rất nhiều người khác,
Cũng đúng câu chuyện này,
Thí dụ gầy, cố béo.
Béo, luyện tập cho gầy.
Cho nên tôi, dứt khoát
Là không chạy theo tiền.
Chỉ cần đủ ăn mặc
Và cuộc sống bình yên.
80
Edison, ta biết,
Nhà phát minh thiên tài,
Mà suýt bị đuổi học
Khi đang học lớp hai.
Thấy ông nghịch, học dốt,
Người ta bảo bố ông:
“Cho cháu đi chăn lợn,
Học làm gì, mất công.”
Mà Einstein, nghe nói
Học cũng chẳng giỏi gì,
Nhất là thời tiểu học,
Như thiểu năng, ù lỳ.
Beethoven, mười tuổi,
Bị bố đánh nhiều lần:
“Chơi đàn như bổ củi.
Mày là thằng ngu đần!”
Còn nhiều thí dụ lắm.
Để ý nhìn, thấy ngay:
Ai lúc nhỏ học dốt
Lại thường giỏi sau này.
Tuy nhiên, điều ấy đúng
Thường chỉ với con trai.
Hiếm người bé, học giỏi,
Sau trở thành thiên tài.
Bài thơ này tôi viết
Là để nhắc mọi người
Nếu thấy con học dốt,
Không đánh, mà phải cười.
Vợ chồng tôi ngày trước,
Con gái đi học về,
Thấy điểm kém, thích quá,
Nhìn nhau cười hề hề.
Sau này nó cũng giỏi,
Nhưng không thành thiên tài,
Chỉ tốt nghiệp đại học
Vì quá ít điểm hai.
Bản thân tôi, thú thật
Xưa, cũng dốt và lười.
Lớp sĩ số sáu mốt,
Tôi luôn đứng sáu mươi.
Thế đấy, các bác ạ.
Hãy ghi nhớ điều này.
Đừng mắng con, tội chúng
Đừng kèm cặp hàng ngày.
