41
Biết bao từ đẹp đẽ
Ta nói với con mình
Về trời sao nhấp nháy,
Bí ẩn và lung linh…
Thực ra ta lừa chúng,
Lừa đã bao đời nay.
Có lẽ giờ là lúc
Nên dạy chúng thế này:
* Trăng là thiên thể chết,
Không đẹp một chút nào.
Nó chỉ là mảnh vỡ
Của mặt trời hay sao.
Sao ư? Sao thực chất
Là ngọn lửa sáng ngời.
Sao cũng sinh và chết
Y hệt như con người.
Sao chết nguy hiểm lắm,
Có thể thành hố đen.
Hố đen sẽ nuốt hết
Những gì có kề bên.
Trái đất ta cũng thế,
Tức là mẹ và con,
Có thể bị nó nuốt,
Và sự sống chẳng còn.
Mặt trời, như con thấy
Thực ra là ngôi sao.
Mà sao thì sẽ chết,
Có đúng thế không nào?
Nó đã năm tỉ tuổi,
Tức hơn nửa cuộc đời.
Năm tỉ nửa nó chết,
Kéo theo cả loài người.
* Đại khái là như vậy.
Chẳng thi vị chút nào,
Nhưng ít ra nói đúng
Về mặt trời và sao.
Trẻ bây giờ khôn lắm,
Chắc chúng không buồn đâu.
Mà rồi mặt trời chết
Năm tỉ năm, còn lâu!
42
Đào sâu tìm chân lý
Hay đào cát giấu đầu
Để khỏi nhìn sự thật,
Rốt cục vẫn là đào.
43
Cuối cùng sẽ tan rã,
Chấm hết Hệ Mặt Trời.
Cùng tan rã theo nó
Là chúng ta, loài người.
Dẫu không lãng mạn lắm,
Nhưng tôi nghĩ điều này
Ta buộc phải nói thật
Với lũ trẻ ngày nay.
Cũng thôi không kể chuyện
Các nàng tiên dễ thương.
Thôi không hẹn gặp chúng
Đâu đó ở thiên đường.
44
Có thể biết một ít
Về tất cả mọi điều.
Nhưng khi về một điều
Thì phải biết tất cả.
45
Xã hội sẽ tốt đẹp
Khi người già như tôi
Trồng cây non, dù biết
Bóng nó người khác ngồi.
46
Làm việc thiện, nhất thiết
Không được khoe với người.
Làm mà khoe, chẳng khác
Khoe buôn bán với trời.
47
Các bà mẹ mơ ước
Sinh con, chờ đến khi
Con hỏi: “Mẹ hãy nói,
Chiến tranh là cái gì?”
48
Những kẻ hay thù hận
Chẳng khác gì những người
Miệng đang ngậm thuốc độc,
Thế mà họ, buồn cười,
Lại nghĩ thuốc độc ấy
Nhất định sẽ có ngày
Giết chết người họ ghét.
Đáng thương loại người này.
49
Đừng quên: Rất quan trọng
Điều bạn làm hôm nay,
Vì điều ấy thay đổi
Cuộc đời bạn sau này.
50
Hãy cố sống tử tế
Với những người xung quanh
Khi anh đang cố gắng
Leo bậc thanh công danh.
Bởi vì rất có thể
Do tai họa, có ngày,
Anh rơi xuống, lại gặp
Chính những con người này.
51
Bóng tối không bao giờ
Có thể xua bóng tối.
Cũng thế, chỉ tình yêu
Xua hận thù, tội lỗi.
52
Cái đau không xuất hiện
Tự nhiên trong người anh.
Mà nó là dấu hiệu
Cái gì đó không lành.
53
Có một sự lạ nữa,
Là hầu hết mọi người
Không muốn được giải phóng.
Nghe lạ và buồn cười.
Nhưng ngẫm, điều ấy đúng:
Trách nhiệm và tự do
Tuy hai nhưng mà một.
Người ta sợ, và lo.
54
Tình bạn được thiết lập
Nhờ quan hệ làm ăn
Tốt hơn việc làm ăn
Chỉ dựa vào tình bạn.
55
Khi bạn nghĩ ai đó
Có lỗi, không phải mình,
Cũng có nghĩa là bạn
Đang làm khổ chính mình.
Còn khi bạn dũng cảm
Nhận lỗi là do mình,
Cũng có nghĩa là bạn
Đang tự giải phóng mình.
56
Thực ra, sự thô bạo
Chỉ có ở những người
Muốn tỏ ra mình mạnh,
Tự tin và phớt đời.
57
Với những ai thất vọng,
Hãy nói lời yêu thương.
Hãy chìa tay giúp đỡ
Người ngã gục bên đường.
Vì người, như đồ vật,
Thường trục trặc bên trong,
Cần sửa chữa, làm mới,
Mà với cả tấm lòng.
58
Bộ óc bị tác động
Bởi niềm vui, nỗi đau,
Không bao giờ có thể
Trở lại giống ban đầu.
59
Đời này, tội nghiệp nhất
Là dốt nát chân thành
Và ngu có ý thức.
Hãy thử nhìn xung quanh.
60
Trái đất của chúng ta
Người “thành đạt” quá đủ,
Giờ cần người có tâm,
Bác sĩ và bà vú.
Cần những người không giàu
Nhưng biết yêu người khác,
Những người chìa bàn tay
Cứu giúp người lầm lạc.
Trái đất cũng rất cần
Những người nghèo nhân ái
Lo trồng cây để ta
Và cháu con tồn tại.
Người “thành đạt”, thực ra
Không giúp được nhiều lắm
Để xã hội bớt đau
Và trái tim thêm ấm.
