81
Người thực sự thông thái
Tự biết giá trị mình,
Nên cách sống, đồ đạc
Giản dị là thường tình.
Người chưa thông thái lắm,
Muốn nâng mình lên cao,
Họ chơi toàn đồ xịn,
Bằng bất cứ giá nào.
Cứ để ý thì thấy
Rằng tôi nói không sai.
Người mua xe tiền tỉ
Là mua cho người ngoài.
82
Ở nước nào cũng vậy.
Có nhiều người đang nghèo,
Bỗng nhiên thành giàu có,
Mà chưa biết chi tiêu,
Thì có thể nói chắc,
Rằng với những người này
Tiền bạc và giàu có
Mang họa nhiều hơn may.
83
Ta nên học người Đức,
Ai ăn tự trả tiền.
Chứ ta, vì bệnh sĩ,
Hóa ra lại rất phiền.
Ai cũng tranh nhau trả,
Nhưng móc ví thật lâu.
Ai “nhanh tay” thanh toán,
Về nhà cứ lầu bầu.
Hơn thế, có nhiều bác
Mời người ta đi ăn
Mà tiền thì đếch có,
Phải suýt khóc nhiều lần.
Lại nữa, ai to tiếng
Tuyên bố “tớ khinh tiền!”,
Thì đích thị người ấy
Trong túi không có tiền.
84
Có một điều thật lạ:
Nhiều thanh niên ngày nay
Sợ đọc đến co rúm
Khi thấy cuốn sách dày.
Nên văn hóa của họ
Dừng ở báo An Ninh,
Nghe các Sao Việt hát
Và điện thoại thông minh.
Nhìn mà thấy thương hại.
Thương hại hơn: Hàng ngày
Các thanh niên “lùn” ấy
Tỏ vẻ rất ta đây.
85
Có một sự khác biệt
Giữa đọc tờ An Ninh
Và đọc sách, đọc báo
Loại đáng đọc, tiếng Anh.
Khác biệt về đẳng cấp,
Giữa cái thấp, cái cao,
Như nghe nhạc cổ điển
Và nghe nhạc tầm phào.
86
Ngày xưa các cụ nói
Thùng rỗng luôn kêu to.
Giờ, nhiều anh tiền ít
Mà vẫn đi ô tô.
87
Tôi, nông dân chính gốc,
Xin được nói thế này:
Ta nông dân, khôn lắm,
Mặc dù cứ giả ngây.
Tức là khôn mà ngốc,
Kiểu tư lợi tiểu nông.
Cái gì cũng muốn có,
Không mất tiền, mất công.
Và ta, cả tôi nữa,
Rất sợ phải tiêu tiền.
Hám lợi từng tí một,
Gì cũng muốn có liền.
Đại khái là như vậy.
Mà tất cả điều này
Là đặc tính cố hữu
Của nông dân xưa nay.
Giờ ta lên thành phố,
Nên dù muốn hay không,
Ta vẫn phải thay đổi
Cái chất ấy tiểu nông.
Khó, việc này khó lắm.
Phải cố, biết làm sao.
Tôi, thú thật, đã cố,
Nên cũng giảm phần nào.
88
Có một cô gái nọ,
Vừa xinh, vừa nết na,
Nên con trai gần đấy
Luôn tấp nập vào ra.
Nhiều chàng cũng khá lắm,
Nhưng cô cứ lắc đầu.
Đêm, vào Phây tình tự
Với một chàng đâu đâu.
Chàng ấy ở xa lắm,
Chưa gặp mặt bao giờ.
Thế mà yêu, họ hẹn,
Rồi thề thốt đợi chờ.
Thằng Phây và Số Phận
Tiếc, đã không chiều người.
Cô lấy chàng trai ảo,
Chịu đau khổ suốt đời.
Câu chuyện buồn, có thật,
Tôi đem kể ra đây
Chỉ để các cô gái
Ngẫm nghĩ bài học này.
89
Yêu, không cần thề thốt.
Nghe mà thấy ghê ghê.
Cá nhân tôi, thú thật
Rất sợ các lời thề.
90
Một sinh viên “sống thử”,
Đến nhà chùa sinh con,
Nhờ sư cụ đùm bọc,
Rồi cũng được vuông tròn.
Khi con gần một tuổi,
Tính toán rất tinh vi,
Cô lừa chùa một vố,
Rồi ôm con ra đi.
Từ đấy cô biệt tích
Cùng hơn mười triệu đồng.
Sư cụ biết mọi chuyện,
Nhưng cứ lờ như không.
91
Khi bàn tay dính bẩn,
Rửa là xong, không sao.
Nhưng ý nghĩ trót bẩn,
Phải rửa bằng cách nào?
Mỗi người theo một cách.
Có nhiều cách khác nhau.
Tốt nhất, nhìn mắt trẻ,
Chăm chú và thật lâu.
92
Một người mà không biết
Rằng mình không biết gì,
Thì đó là thằng ngốc,
Hãy quên anh ta đi.
Một người có đầu óc,
Tự mình không nhận ra,
Thì người ấy đang ngủ.
Hãy đánh thức anh ta.
Một người giỏi và biết
Mình biết rất nhiều điều,
Thì đó là hiền triết,
Hãy cố gắng đi theo.
93
Đàn ông như con chó
Nuôi giúp việc trong nhà.
Được nuôi tốt thì nó
Là bạn của đàn bà.
94
Để thành người hạnh phúc,
Chí ít trong một ngày,
Tôi có một bí quyết,
Mời bạn thử, thế này:
Ra khỏi nhà buổi sáng,
Bạn đứng im, nhắc mình:
Không nói dối, không vội,
Không suy nghĩ linh tinh.
Gặp ai cũng chào hỏi,
Nếu được thì mỉm cười.
Hãy cố tìm cái tốt,
Cái hay của từng người.
Tuyệt đối không chê trách,
Lại càng không dạy khôn.
Nếu tiện thì chọn lúc
Xin hoặc nhận chiếc hôn.
95
Thêm một bí quyết nữa
Để mạnh khỏe, sống lâu
Và béo như tôi béo,
Nghiêm túc, không đùa đâu,
Là cố không nghĩ xấu
Về bất kỳ người nào.
Nói to, cười thoải mái,
Và - gặp ai cũng chào.
96
Muốn bảo đảm biết đúng
Và đầy đủ một điều,
Thì thông tin nhất thiết
Phải hai hoặc nhiều chiều.
97
Nói về điều nhỏ nhặt,
Tôi có bài thơ này,
Ngẫu nhiên đọc, rồi dịch.
Cực đúng và cực hay.
* Những giọt nước bé nhỏ,
Những hạt bụi đang bay
Đã làm nên biển lớn
Và cả trái đất này.
Cũng thế, giây và phút,
Ta tưởng ngắn, không dài,
Đã làm nên thế kỷ,
Quá khứ và tương lai.
Những sai lầm nhỏ bé,
Ta tưởng chẳng là gì,
Tích lại là tai họa,
Làm ta chệch hướng đi.
Những điều tốt nhỏ nhặt;
Những lời nói yêu thương
Làm trái đất thành đẹp,
Đẹp như chốn thiên đường.
98
Thời bé ta mơ mộng
Đủ cái hay trên đời.
Sau ta thành người lớn,
Ngẫm lại thấy buồn cười.
Cuộc đời luôn vẫn vậy,
Mộng mơ cứ mộng mơ,
Nhưng phải biết, cơm áo
Không đùa với khách thơ.
Có một ông người Bỉ
Viết bài thơ như sau.
Chỉ mấy dòng, nhưng đúng,
Vừa đúng lại vừa đau.
* Nếu không là con gái,
Tớ đã bỏ nhà đi,
Cô bé nói với bạn.
Mà sang tận châu Phi!
Còn cậu bạn thì đáp:
Nếu không là con trai,
Tớ sẽ thêu tấm lụa
Bằng tia nắng ban mai.
Rồi hai người khôn lớn.
Sau thành vợ, thành chồng,
Suốt từ sáng đến tối
Chỉ nói chuyện tiền nong.
99
Có nhà thơ đã nói,
Rằng chúng ta con người,
Khiêm tốn và nhỏ bé,
Không cần nhiều ở đời.
Và cái ta cần nhất
Là biết được ở nhà,
Khi ta đi đâu vắng,
Có người đang chờ ta.
100
Không việc gì phải sợ
Người khác chống lại anh.
Chính nhờ gió thổi ngược,
Diều bay lên trời xanh.